Consultatiebureau gaat autisme testen
Utrechts promotieonderzoek in praktijk gebracht
door Jan Colijn
AMSTERDAM, donderdag
Jonge kinderen worden voortaan op consultatiebureaus getest op autisme.
Dat gebeurt met een test die in Nederland is ontwikkeld. Hiermee kan al op zeer jonge leeftijd autisme, maar ook verwante gedragsstoornissen, worden opgespoord. Autisme is tot op heden niet te genezen, maar kan wel worden behandeld. Voorwaarde is echter dat de stoornis zo vroeg mogelijk wordt aangetoond.
Nadat dr. Claudine Dietz eind september aan de Universiteit Utrecht promoveerde op haar test, is er nu subsidie beschikbaar gesteld om concreet hiermee aan de slag te gaan.
Gezondheidszorgpsychologe Dietz zegt dat er over een half jaar een vragenlijst met bijbehorende instructievideo beschikbaar komt voor de consultatiebureaus in ons land: „Daarnaast zijn we momenteel bezig om lezingen te geven voor de artsen van de consultatiebureaus.”
Voor haar promotieonderzoek hield dr. Dietz een grootscheepse proef in de regio Utrecht, waar 31.724 kinderen van veertien en vijftien maanden werden getest op autisme. Daarbij kwamen achttien gevallen aan het licht. „De proef toont vooral aan dat het eigenlijk weinig zin heeft om alle kinderen te testen. Waar het om gaat is dat je juist eerst een risicogroep eruit filtert.” De psychologe hield daarop een tweede proef: „Vervolgens bleken van de risicogroep maar liefst 42 van de 109 onderzochte kinderen aan autisme te lijden. In dit geval ging het om kinderen van rond de drie jaar.”
Voor beide proeven werd gebruik gemaakt van de zogenoemde ESAT-test, een vragenlijst gebaseerd op gedrag dat kenmerkend is voor autisme. Zo laten autistische kinderen afwijkend speelgedrag zien en reageren ze anders dan leeftijdsgenootjes op prikkels van buitenaf.
Handvatten
Ook ontwikkelde Dietz in haar onderzoek handvatten voor artsen van consultatiebureaus, waardoor ze sneller autistische gedragingen kunnen herkennen. Zo moeten de kinderartsen onder meer letten op brabbelen, sociale interesses, lachen naar een ander en het maken van gebaren.
De Nederlandse methode is wereldwijd de enige test waarmee al op heel jonge leeftijd uitsluitsel kan worden verkregen over autisme. De test zoals die straks aan het consultatiebureau wordt afgenomen, vindt op vrijwillige basis plaats.
De Artsenvereniging Jeugdgezondheidszorg Nederland (AJN) reageert positief op de ESAT-test. Voorzitter Elise Buiting: „We zijn het promotieonderzoek nog aan het bestuderen, maar de eerste resultaten zijn zeer veelbelovend.”